گۆرانی کار و جۆرەکانی لە ناوچە کوردنشینەکانی کوردستانی ئێران
##semicolon##
https://doi.org/10.26436/hjuoz.2022.10.2.924##semicolon##
کار##common.commaListSeparator## گۆرانی کار##common.commaListSeparator## ناوچەی کوردنشینپوختە
گۆرانییەکانی کار لە چوارچیوەی زانستی فۆلکلۆر دابەش دەبێت. ئامانجی ئەم کارە کۆکردنەوە و دابەشکردنی گۆرانیی کار لە ناوچە کوردنشینەکانی کوردستانی ئێرانە. تیۆرییەکانی زانستی فۆلکلۆر لە سەر چوار تیۆری مێژوویی-بەراوردی، نەتەوەخوازی، دەرون شیکاری و مرۆڤ ناسی دەستە بەندی دەکرێن. میتۆدی کۆکردنەوەی ئەم کارە لە سێ جۆری کاری مەیدانی (وت و وێژ)، بەڵگە و کاسێت (نەوار، شریت) پێکهاتووە. بۆ ئەم مەبەستە گۆرانییەکان لە ناوچەی سنە، سەقز، سەرشیو، هەورامان و مووچش و کامیارن کۆکراونەتە-وە. گۆرانییەکان دوای کۆکردنەوە و دابەزاندنیان کراونەتە دەق. دوای هەڵسەنگاندن، دەقی گۆرانییەکانی بە سەر چەن جۆری سەرەکی و لاوەکیدا وەک: گۆرانی راو، گۆرانی وەرزێری(حەوت جۆر)، گۆرانی ئاژەڵداری(هەشت جۆر) و دەیان ناویتر دابەشکراون. جۆر و ناوەرۆکی ئەم گۆرانییانە نیشان دەدەن کە بەشێک لە مێژووی کۆمەڵایەتی، داب و نەریت، پەیوەندی رەگەزی و چینایەتی کۆمەڵگا.. لەم دەقانەدا رەنگیان داوەتەوە. هەر چەن نووسەر و بێژەری سەرەکی ئەم دەقانە نادیارن، بەڵام گەلێ باسی قووڵی کۆمەڵناسی، مرۆڤناسی و سیاسیان لە ناخدایە کە پێویستە بیانپارێزین و بە چاوی گەنجی فەرهەنگی بۆیان بڕوانین.
سەرچاوەکان
ئەحمەدی موحەمەد(١٤٠٠) راسی ناوچەی لەیلاخ، سنە، کوردستان ناسی.
ئوسکارمان ش(٢٠٠٦) تحفە مظفریه، ترجمه هیمن، هەولێر، موکریانی.
ئیبراهیم عەزیز عومەر(١٩٨٨) هەندێ داب ونەریتی باوی کوردەواری، بەغدا.
بەحری ئەحمەد(١٣٩٩) گەنجی سەر بە مۆر، چوار بەرگ، تاران، مادیار.
پایانیانی سەلاح(١٣٨١) کانی مورادان،
بۆره¬كهيي، فاڕووق (١٣٦٩) ئامان لهرزانه، (ترانههاي كردي)، بانه، انتشارات ناجي.
حهفيد، فاڕووق (٢٠٠٢)، ههڵبژاردهيهك له گۆرانيی كوردي، سلێماني، سهردهم.
حوسێن پەناهی، فەريدوون (١٣٩٤) پيشە کۆنەکانی شاری سنە، سنندج، انتشارات دانشگاه کردستان.
شارباژێڕي، عوسمان (١٩٨٥)، گهنجينەی گۆرانيی كوردي (گنجينه ترانههاي كردي)، بغداد، الزمان.
شارباژێڕي، عوسمان (بی¬تا)، ههگبهيهك له گۆرانيی ڕهسهني كوردي، بی جا.
شێخەڵڵا دهشتهكي، عومهر (١٩٩٨)، داستان و گۆراني له فولكلۆري كورديدا، ههولێر، وهزارهتي ڕۆشنبيري.
جليل، اورديخان (١٩٧٨)، سترانا زارگوتنا كورديا، مترجمين شكور مصطفي و انور قادر، بغداد، مجمع علمي.
جندي، حاجي (١٩٦٣)، فولكلورا كرمانجا (فولكلور كردي)، رواندز.
لوتفی نیا حەیدەر، نادرپوور لوقمان(١٣٩٤) ئاوێنەی بێگەرد، چەن بەیتی فۆلکلۆری ناوچەی سەقز، بێ شوێن،
مەزهەر موفیدە، حیجازی فاتمە، لوتفی نیا حەیدەر، نادرپوور لوقمان(١٣٩٣)دەسێ گوڵ و دەسێ نێرگز، چیرۆکی فۆلکلۆری ناوچەی سەقز، سەقز.
مستەفا رەسوڵ(١٩٧٠) ئەدەبی فۆلکلۆری کوردی، بەغدا، دارجاحز.
محمد حسن، احمد (١٩٨٣) بازي بێريان، زندگي و ترانههاي محمد ماملي، جلد اول، بغداد، الحوادث.
ر موسهنن ج (٢٠٠٥). هەڵبژاردهيهك له گۆرانیی فۆلکلۆری ناوچهي ئەردەڵان، سلێماني، ئەنيستيتۆي كهلهپووري كورد.
نەواری گۆرانیی حەسەن زیرەک، مەزهەر خالقی و رەسووڵ نادری.
ب- فارسی
آريانپور، امیرحسین(١٣٥٤) تحقيق اجمالي درباره جامعهشناسی هنر، تهران، انجمن كتاب دانشجويان.
اسكارمان، تحفه مظفريه(٢٠٠٦) ترجمه محمدامين شيخ¬الاسلامي(هیمن).
اسماعیلی مرضیه(١٣٩١) ترانه های کار منطقه کامیاران.
اویسیان عبدالعلی(١٣٩٩) کرد و کردستان در دوران پیش از تاریخ، سلیمانیه، سردم.
صفیزاده، فاروق(١٣٧٥)پژوهشي درباره ترانههای كردي، تهران، ندا.
سعیدی شاحسین(١٣٨٩) آوازهای سرزمین پدری ام، قم، امیران.
سلیمی هاشم، کهریزی ثریا(١٣٨٧) تهران، آنا.
شمش اسماعیل(١٣٩٣) فولکلور و تاریخ کرد، قم، مجمع ذخائر اسلامی.
شمس، صادق(١٣٧٨) نگاهي به فرهنگ مردم كرمانشان، تهران، انتشارات فكر نو.
حریری نجلا(١٣٩١) روش تحقیق کیفی، تهران، انتشارات دانشگاه آزاد.
جعفری محمد(١٣٩٩) در آمدی بر فولکلور ایران، چاپ چهارم، تهران، دیبا.
فاضلي، نعمتالله(١٣٨٧) جزوه جامعهشناسی هنر و ادبیات، دانشکده علوم اجتماعي دانشگاه علامه طباطبایی، تهران.
کاظمی، بهمن (١٣٨٩) موسیقی قوم کرد، تهران، نشر شادرنگ.
محمدپور احمد(١٣٩٥) روش در روش، تهران، انتشارات جامعه شناسان.
محمدزاده حسین(١٣٩٦) نوع و محتوی ترانه های کار، دو فصلنامه دانش های بومی ایران، سال چهارم، شماره ٧، بهار و تابستان.
محمدزاده حسین(١٣٩٧) تحلیل مایگان مسایل اجتماعی در ترانه های کار زنان، زن در فرهنگ و هنر، دوره ١٠وشماره ٢، تابستان.
نیکیتن واسیلی(١٣٧٨) کرد و کردستان؛بررسی از دیدگاه سیاسی، جامعه شناسی و تاریخی، ترجمه محمد قاضی، تهران، درایت.
هدایت، صادق (١٣٣٤) فولکلور یا فرهنگ توده، تهران، امیرکبیر.
ج- لاتین:
-Bronner, simon(2017) the basics folklore, Rotledge, london.-
-Benedict, Ruth(1961) Patterns of Culture, Reprinted, Boston.
-Gioia, E (2006) work songs, Duke University press.
-Marvasti A (2003)Qualities Research in sociology, sage, Landon
- -Propp. V, 1984 Theory and History of Folklore, translated by Ariadn
Y Martin and Richard.
- -Steward, Julian H(1955) Theory of Culture Change Illinois, University o
Illinois Press.
- Thompson, Paul (2000) the voice at the past, Oral, history
-wendelmoet, Hamelink (2016) the sung home, narrative, morality and the
Kurdish nation, Brill, Leiden&Boston
##submission.downloads##
بڵاو کرایەوە
چۆنییەتی بەکارهێنانی سەرچاوە
ژمارە
بەش
##submission.license##
Authors who publish with this journal agree to the following terms:
- Authors retain copyright and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution License [CC BY-NC-SA 4.0] that allows others to share the work with an acknowledgment of the work's authorship and initial publication in this journal.
- Authors are able to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work, with an acknowledgment of its initial publication in this journal.
- Authors are permitted and encouraged to post their work online.